Web Filtering

ทำซอฟต์แวร์เสรีก็ต้องมีงานอื่นเลี้ยงปากท้อง หรืออย่างน้อย การได้ "ถูกจ้าง" ให้มี "ตำแหน่งหน้าที่" อะไรสักอย่าง ก็ทำให้บุพการีสบายใจ แต่งานเหล่านี้ ชักกินเวลามากขึ้นเรื่อยๆ มารู้ตัวอีกที ก็กลายเป็นครูจำเป็น ที่ต้องไปโรงเรียนแทบจะประจำ เทอมนี้ อังคาร พฤหัส เสาร์ วันเว้นวันเลย เลยหาเวลาต่อเนื่องค่อนข้างยาก จะทำงานต่อเนื่องได้ก็ อาทิตย์กับจันทร์ นอกนั้นก็ทำงานที่ไม่ต้องการความต่อเนื่อง เช่น แปลชื่อสถานที่ :P

สำหรับงานที่โรงเรียน การได้สัมผัสบรรยากาศห้องเรียน ทำให้เห็นความจำเป็นยิ่งยวดอย่างหนึ่ง คือการคัดกรองเนื้อหาของเว็บที่เด็กจะเข้า เพราะเท่าที่เห็นหน้าจอของเด็กที่เรียนคอมพิวเตอร์ ส่วนใหญ่จะเปิดเกมเล่นในเวลาเรียน ครูสอนอยู่หน้าชั้นก็พูดไป เด็กก็เล่นเกมไป พอครูเดินมา ก็ค่อยสลับหน้าต่างงานขึ้นมาทำทีกระตือรือร้น ครูเดินไปก็เล่นต่อ ซึ่งผลก็คือ ประสิทธิผลทางการเรียนต่ำมาก บางครั้งโจทย์ที่ให้เด็กฝึกหัดแค่เรื่องง่ายๆ เด็กก็จะถ่วงเวลาจนหมดคาบ เพื่อจะได้เล่นเกม โดยที่ถ้าครูไม่มาเห็นว่าเด็กแอบเล่นเกม ก็จะเข้าใจว่าระดับสติปัญญาของเด็กช่างต่ำ โจทย์ง่ายๆ ก็ใช้เวลาทั้งชั่วโมง แล้วก็ทำให้การเรียนการสอนไม่คืบหน้าไปไหน นอกเสียจากจะต้องใช้ไม้แข็ง อบรมดุด่า (ซึ่งก็ดูจะไม่ได้ผลอะไร)

ที่เลวร้ายกว่านั้น คือการเปิดเว็บโป๊ในเวลาเรียน ซึ่งจะพบบ่อยในเด็กมัธยม ซึ่งยังเกิดผลข้างเคียงอีก คือเว็บเหล่านั้นจะไปฝัง pop-up เอาไว้มากมาย ทำให้เด็กประถมที่เข้ามาใช้เครื่อง ก็พลอยดูรูปโป๊เหล่านั้นไปด้วย ความจริงแล้ว เว็บเหล่านี้ ไม่เหมาะแม้แต่จะให้เด็กมัธยมเข้าดูด้วยซ้ำไป อย่าว่าแต่เด็กประถมเลย

มันกลายเป็นเรื่องปกติของห้องเรียนคอมพิวเตอร์ไปแล้ว แม้แต่เด็กชุมนุมลินุกซ์บางคน ก็ยังบูตเข้าวินโดวส์ เพื่อแอบเข้าเว็บหน้าตาเฉย (ที่โรงเรียนมีปลั๊ก ethernet โยงถึงห้องเรียนทุกห้อง แต่โน้ตบุคที่ใช้เรียนลินุกซ์นั้น ลง dual boot ไว้ และไม่ได้ตั้งค่า network ในลินุกซ์ไว้ เพราะปกติต้องออกมาเรียนนอกห้องคอมพ์ ที่ปลั๊ก ethernet ไม่เพียงพอ) ซึ่งไม่ต้องสงสัยเลยว่า เด็กคนนั้นไม่ได้ทดลองอะไรตามที่บอกเลย

ด้วยเหตุผลดังกล่าว การคัดกรองเนื้อหาเว็บจึงจำเป็น และเครื่องมือที่ใช้ก็คือ squidGuard ประกอบกับ chastity-list

แต่เมื่อเร็วๆ นี้ เด่นสินแนะนำ DansGuardian อีกตัว ซึ่งต่างจาก squidGuard ตรงที่ squidGuard ใช้วิธี block เว็บด้วย blacklist ในขณะที่ DansGuardian ใช้วิธีตรวจสอบเนื้อหา รวมทั้งอาศัย metadata เกี่ยวกับการแบ่งเรตของเว็บที่เรียกว่า PICS (W3C) ด้วย ตรงนี้เลยทำให้ DansGuardian น่าสนใจ แต่ปัญหาก็คือ มันยังใช้ได้แต่กับภาษาอังกฤษเท่านั้น แต่เว็บส่วนใหญ่ที่เด็กเข้า เป็นเว็บภาษาไทย และเว็บส่วนใหญ่ ก็คงไม่ค่อยสนใจใส่ PICS metadata เท่าไร จึงคงต้องอาศัย blacklist เป็นหลักไปก่อน

เรื่องเว็บโป๊ คงจำเป็นต้องสกัดกั้น เพื่อไม่ให้ระบบเครือข่ายถูกใช้ในทางที่ผิด แต่เรื่องเกมนั้น คงต้องสอนเด็กให้รู้จักแยกแยะ เรียนเป็นเรียน เล่นเป็นเล่น นอกจากนี้ อาจต้องพยายามนำเสนอเว็บที่เป็นแหล่งค้นคว้า ที่จะให้เด็กได้หันไปเพลิดเพลินกับอีกด้านด้วย เพื่อจะได้ใช้ประโยชน์จากอินเทอร์เน็ตได้ตรงตามเจตนารมณ์ของโรงเรียน