To an Invaluable Teacher

ขอไว้อาลัยแด่ท่านอาจารย์ปัญญานันทภิกขุ ที่ได้ละสังขารจากโลกนี้

แนวคำสอนของท่านปัญญาฯ ร่วมสายกับท่านพุทธทาสภิกขุ คือการลอกกระพี้พุทธธรรม แล้วนำแก่นมาประยุกต์ใช้กับชีวิตประจำวัน ท่านเป็นผู้ที่สอนว่า "งานคือชีวิต ชีวิตคืองาน บันดาลสุข" เพื่อแก้ลำค่านิยม "งานคือเงิน เงินคืองาน บันดาลสุข" ของสังคม การมีความสุขกับงาน สอดคล้องกับสิ่งที่ท่าน ป. ปยุตโต เรียกว่า "เศรษฐศาสตร์แนวพุทธ" คือให้หาประโยชน์จากการทำงานโดยตรง แทนที่จะมุ่งทำงานแลกเป็นเงิน แล้วจึงเอาเงินไปแลกความสุข ก็เพราะค่านิยมทำงานแลกเงินนี้มิใช่หรือ ที่ทำให้คนไทยจำนวนมากมองงานว่าเป็นการทนทุกข์ ทำงานแล้วเครียด ต้องหาทาง "พักผ่อน" หรือ "ผ่อนคลาย" กับวงสุรา กับการเที่ยวกลางคืน ซึ่งมีผลกระทบไปถึงวัฒนธรรมการออมที่ย่ำแย่ของคนไทยด้วย ประกอบกับขณะทำงานก็หาทางเลี่ยงงานอยู่เรื่อย ๆ ขาดความจริงจัง

ในขณะที่คำสอนของท่าน สอนให้ใช้การทำงานเป็นการฝึกตน รู้จักใช้อิทธิบาทสี่ทำงานให้มีความสุข สร้างความรู้สึกในคุณค่าของตัวเอง เป็นความสุขที่ยั่งยืนกว่าความสุขที่เลิกตีสอง (แล้วก็มาเริ่มวันใหม่ด้วยความเครียดต่อไป)

นั่นเป็นเพียงบางส่วนของคำสอนของท่านที่ผมได้สัมผัส แม้ผมจะไม่ได้เรียนรู้จากท่านมากนัก เมื่อเทียบกับที่เรียนรู้จากท่านพุทธทาส แต่ก็ถือว่าท่านก็ร่วมอุดมการณ์เดียวกัน จึงขอร่วมไว้อาลัยแด่การจากไปของท่านด้วย

เราบอกว่าเราเป็นชาวพุทธ แต่เราจริงจังกับพุทธธรรมแค่ไหน? แบบอย่างที่เป็นรูปธรรมนั้น ผมถือว่าเป็นทรัพย์ชั้นยอด