New Font: Waree

ใน ความเห็นหนึ่ง ของประกาศออกรุ่น thaifonts-scalable 0.4.6 นั้น คุณ wd ได้เสนอฟอนต์ วีรชาติ ซึ่งทำเพิ่มจาก Bitstream Vera ทำให้สามารถใช้ภาษาไทยร่วมกับฟอนต์ DejaVu ที่เป็นฟอนต์ปริยายสำหรับหลายดิสโทรได้ ผมจึงสนใจ ขอฟอนต์นี้จากคุณ wd มารวมก่อน

แต่เนื่องจากชื่อ Verachart นั้น ออกจะหมิ่นเหม่ว่าจะละเมิดสัญญาอนุญาตของ Bitstream Vera ที่ห้ามฟอนต์ที่ดัดแปลงใช้คำว่า Bitstream หรือ Vera ในชื่อ จึงต้องเปลี่ยนชื่อหลบเล็กน้อย กลายเป็นฟอนต์ชื่อ วารี (Waree)

อิมพอร์ตมาหลายอาทิตย์แล้ว นำมาทยอยปรับแก้ทีละเรื่อง จนตอนนี้คิดว่าน่าจะลงตัวพอสมควรแล้ว:

สำหรับแผนการของ thaifonts-scalable รุ่นหน้านั้น หลังจากที่ได้ ฟอนต์ Sawasdee จากคุณพลมาแล้ว ผมก็พยายามจะออกรุ่นใหม่ให้ทันจังหวะของ Ubuntu gutsy แต่ก็เผอิญป่วยเสียก่อน พอหายป่วยก็มีประเด็น libthai (itemization, คำประสม) ต้องทำก่อน ประกอบกับประเด็นเรื่องฟอนต์กินรีที่ติดต่อกับเนคเทคไว้ ก็ยังไม่ได้รับคำตอบ จึงต้องเลื่อนออกไป

ในรุ่นหน้า นอกจากฟอนต์ใหม่ 2 ฟอนต์ คือสวัสดีและวารีแล้ว ก็ยังหวังว่าจะได้ฟอนต์กินรีกลับมาอีก หลังจากที่เนคเทคช่วยเคลียร์ประเด็นทางกฎหมายเรียบร้อย

และอีกประเด็นหนึ่ง ที่มีผู้รายงานเข้ามาหลายราย คือเรื่องวรรณยุกต์ลอยเมื่อใช้กับโปรแกรมของ Mac และ Adobe ทั้งนี้เพราะตาราง OpenType ในฟอนต์ที่ทำ อาศัย spec ของไมโครซอฟท์ แต่ยังไม่มี spec เหล่านี้ออกมาจาก Mac หรือ Adobe ซึ่งวิธีแก้ของนักสร้างฟอนต์หลายคน คือใช้ฟีเจอร์ 'liga' (ligature) ซึ่งเป็นฟีเจอร์พื้นฐานที่ต้องทำในทุกภาษา แทน 'ccmp' (character composition/decomposition) ตามที่ไมโครซอฟท์กำหนด ซึ่งเรื่องนี้ ถ้าจะว่าไป วิธีแก้ที่ถูกต้องจริง ๆ น่าจะต้องผลักดันให้ Adobe และ Mac สนับสนุนภาษาไทยอย่างชัดเจน รวมทั้งเพิ่มฟีเจอร์บางอย่างใน spec ของไมโครซอฟท์ด้วย เพราะ 'ccmp' นั้น จะว่าไป ก็เพียงใช้แยกส่วนสระอำเท่านั้น แต่เราก็ไปใช้เลือก alternate glyph ด้วย ซึ่งที่ถูกควรใช้ 'calt' มากกว่า แต่คงไม่มีใครเรียกตารางนี้กับภาษาไทยในปัจจุบัน ไม่ว่าระบบใด ๆ

ระหว่างนี้ คงต้องใช้วิธีแก้ขัดโดยใช้ 'liga' hack ไปพลางก่อน และคงจะทำก่อนออกรุ่นใหม่นี้