OTF Revisited

อ่านอิเลียดรอบสองจบจนได้ มันพะย่ะค่ะ ฝากโอดีสซีย์ไว้ก่อนเถอะ รวมทั้งหนังสือเกี่ยวกับกรีกบนชั้นหนังสืออีก ยังเสียดายอยู่เนี่ย ว่าตอนไปประชุมที่กรีซคราวที่แล้ว มีเวลาเที่ยวน้อยไปหน่อย แถมลุยเองแบบไม่มีไกด์ด้วย แต่ได้เดิน Acropolis ก็ถือว่าคุ้ม จำได้ว่า ตอนลงมาซื้อเสื้อข้างล่าง คนขายพูดภาษาอังกฤษไม่คล่อง แต่เสื้อสวย เลยพยายามถามเขาว่า ไอ้ที่เขียนที่อกเสื้อว่า Ομερος น่ะ หมายถึงอะไร เขาก็พูดได้แค่บางคำว่า เฟมัส เฟมัส อ๋อ มีชื่อเสียง แล้วก็บอกว่า โอดีสซีย์ แล้วเอามือปิดตา แล้วก็ทำท่าเขียนยิกๆ ที่ฝ่ามือ ฟังไปฟังมาค่อยเริ่มเก็ต ว่าก็คือ Homers นั่นแล (เสียงสระของภาษากรีกมีหลายคำขึ้นต้นด้วยเสียง H เช่น Ελλας ก็คือ Hellas ชื่อประเทศเขา) อืมม์..

แล้วก็กลับมาดูเรื่องฟอนต์ต่อ คราวนี้ลองแกะไฟล์ .ttx ที่ดัมพ์มาจาก OTF ด้วย fonttools/ttx บวกกับลองแก้ ttx เล่นๆ ไปมา ก็เริ่มเข้าใจว่า คำว่า “feature” ใน OpenType ที่แท้มันก็เป็นแค่ป้ายฉลาก ไม่ควรไปซีเรียสกับมันเกินเหตุ ตราบใดที่มันสามารถชี้ไปยัง lookup table ได้ก็เป็นใช้ได้ ว่าแล้วก็เลยเปิด fontforge มาแก้ฟอนต์ โดยแทน 'calt' ด้วย 'ccmp' ด้วยการคีย์ลงไปตรงๆ → segfault ก๊าก T_T เลยใช้ editor ที่เก่งที่สุดในโลก™ (vim) เข้าไปแก้ .sfd เอาเอง แล้วเข้า fontforge ใหม่ gen OTF ออกมา จากนั้น ลองแก้ Pango ใหม่ ไม่ให้อ่าน 'calt' (ให้เหมือนกับ Uniscribe) ทดลองเปรียบเทียบระหว่างฟอนต์เก่าที่ใช้ 'calt' กับฟอนต์ใหม่ที่ทับด้วย 'ccmp' แล้ว ปรากฏว่าฟอนต์เก่าใช้ไม่ได้ แต่ฟอนต์ใหม่ใช้ได้ → สรุปว่าได้ทางออกที่ทำให้ฟอนต์ OpenType ใช้งานได้ทั้งกับ Pango และ Uniscribe แล้ว ด้วยการข่มขืน fontforge เย่!! ☺

ปัญหาที่ยังเหลืออยู่ ก็คือกรณี “ป่ำ” ที่ fontforge gen GPOS class ของนิคหิตให้ไม่ครบ ทำให้วรรณยุกต์ไม่เลื่อนตามนิคหิตไป อันนี้ถ้าจะแก้แบบ manual ด้วย fonttools/ttx ก็พอได้อยู่ แต่จะให้เข้าระบบ build อัตโนมัตินี่ ต้องคิดหนัก ไม่แก้ fontforge คงไม่ได้แล้ว

อ๋า.. อ่าน blog อ.กิตติ์ เกี่ยวกับ swsusp แล้ว พอเข้าใจสถานการณ์ละ ต้องขอบคุณหลายๆ ครับ